“No nie, znowu nowy zegarek? - To nie jest zwykły zegarek. To jest zegarek do biegania. “ Szacuje się, że w 2022 roku 105 000 000 ludzi na świecie czeka taka właśnie rozmowa. Co roku kupujemy o 18% więcej smartwatchy i tzw. opasek fitness. W świetle tych danych możemy tylko przyklasnąć, bo oznaczają one stały wzrost ludzi zmotywowanych do biegania i osiągających lepsze wyniki. Ale czy zegarek rzeczywiście spowoduje, że będziesz biegać szybciej i częściej?
Zegarek? A po co to komu?
“Digitalizujemy bieganie i marne są tego efekty. Dzieje się tak dlatego, że bieganie jak mało co innego jest oparte na prostocie. Przede wszystkim prostocie życia codziennego. To jest taki z czystej krwi i kości analog. “ To opinia zaczerpnięta z portalu bieganie.pl (link) w wątku na temat mobilnego urządzenia do badania poziomu kwasu mlekowego we krwi (swoją drogą zaprzestano jego produkcji po kilku latach). W pewnym stopniu odzwierciedla myśl, która kołacze się w głowie każdego biegacza. A przynajmniej kiedyś kołatała. Czy aby te wszystkie techniczne gadżety jak zegarek do biegania, GPS-y, monitory, aplikacje, buty z kosmiczną pianką prosto z NASA, są mi potrzebne?
Bieganie jest zapewne najbardziej egalitarnym i naturalnym sportem na świecie – przecież każdy zdrowy człowiek kiedyś biegał. Dla postronnego obserwatora może się też wydawać najprostszym do nauczenia. Ale nawet wokół biegania, jak wokół każdego innego sportu funkcjonują dwie filozofie, dwa równoległe światy. Z jednej strony świat bliski natury, odarty z technologii i wspomagania świat samotnego biegacza, który poprzez bieg wyraża i wyrzuca z siebie emocje. Wychodzę z domu i biegnę przed siebie. Biegnę bo chcę. Czysty freeride.
2 wizje biegania
Z drugiej strony mamy świat wyników, najnowszych technologii, mierzenia kroków, ułożenia stopy i liczby czerwonych krwinek oraz pułapu tlenowego.
Te dwa światy przenikają się i łączą. Nie stanowią opozycji chyba, że przy napiętej, wieczornej dyskusji. Dlaczego? Bo wszyscy kochamy biegać ale mamy do tego różne motywacje. Realizujemy też poprzez bieganie różne potrzeby. Na ten moment wydaje się, że świat technologii przekona do siebie wszystkich, i już niedługo biegacz bez butów podłączonych do telefonu będzie taką rzadkością jak furmanka na autostradzie.
Czy zegarek do biegania sprawi, że będę lepszym sportowcem?
Według Statista Consumer Surveys, 30% populacji USA posiada opaskę fitness, a 44% codziennie używa gadżetu z kategorii fitness (opaski, smartwatche, monitory). W 2016 roku 40% Amerykanów deklarowało też, że korzysta ze sportowych aplikacji mobilnych kilka razy w tygodniu.
Wydawać by się zatem mogło, że technologiczna rewolucja zmienia społeczeństwo, tym bardziej, że te statystyki ciągle rosną i końca wzrostu nie widać. Ale… w Stanach równolegle i do tego coraz szybciej, rośnie jeszcze jedna statystyka, już o wiele mniej pozytywna. Mowa tu o drastycznym wręcz wzroście otyłości wśród dorosłych (jak również dzieci).
Nie mamy niestety danych na weryfikację korelacji, czyli związku pomiędzy używaniem i posiadaniem gadżetu fitness, a ogólnym stanem zdrowia i formą fizyczną. Niemniej jednak, te dwie statystyki stoją ze sobą w sprzeczności – jeżeli rośnie aktywność fizyczna – a tak można wnioskować na podstawie deklaracji – to dlaczego rośnie też otyłość? Czyżby tyły tylko osoby bez smartwatchy? Zdrowy rozsądek podpowiada, że tak nie jest… Ewidentnie – coś tu się nie zgadza…
Słomiany zapał…
Jakiś czas temu znajomy z piwnym brzuszkiem zaprezentował z dumą najnowszy model zegarka sportowego znanej firmy. “Zabieram się za treningi” – zakomunikował z dumą. Zakup zegarka okazał się jednak niewystarczającą motywacją. Zegarek do biegania pozostał, zapał osłabł a buty czekają na lepsze czasy. Skąd zatem czerpać motywację? Zobaczmy skąd czerpią ją Ci, którzy mają większy zapał.
Motywacja – z zegarka czy…
W 1993 roku Masters i wsp. [7] opracowali składający się z 56 pozycji kwestionariusz The Motivations of Marathoners Scales (MOMS), przeznaczony do badania różnych motywów biegania maratonów. Jak się okazało po różnych modyfikacjach, jest to kwestionariusz, który mówiąc w uproszczeniu, w dużym stopniu pozwala wyjaśnić, dlaczego biegamy maratony.
Na ostateczną wersję polskiej adaptacji narzędzia złożyło się dziewięć skal:
- ogólna orientacja zdrowotna,
- troska o wagę,
- afiliacja,
- uznanie,
- współzawodnictwo,
- osiąganie celów osobistych,
- psychologiczne radzenie sobie,
- samoocena,
- sens życia.
Jak widać gołym okiem, lista ta obejmuje chyba wszystko, co przychodzi nam do głowy, w odpowiedzi na pytanie “Co jest ważne w życiu?”
Gadżety- wzmocnią motywację, ale jej nie zastąpią
Wspomnieni wyżej badacze nie zdefiniowali jednak wpływu “posiadania gadżetów technologicznych” na bieganie maratonów. Możemy je intuicyjnie przyporządkować bezpośrednio do skal takich jak “afiliacja” czy “uznanie” (dzięki określonemu sprzętowi będę lepiej postrzegany, będę widziany jako pro zawodnik). Nie mamy też badań czy analizy, która by jednoznacznie wskazywała na powiązanie gadżetów z realną aktywnością sportową i długoterminową motywacją.
Wymienione wcześniej skale, w których znajdujemy nawet “samoocenę” i “sens życia” wskazują jednak jak niesamowicie ważne potrzeby realizujemy poprzez bieganie. Posiadanie tytułowego zegarka do biegania nie może stanowić ich protezy, a na pewno nie długoterminowo. Motywację do biegania, tak jak do innych sportów, trzeba odnaleźć w sobie. W innym przypadku będziemy społeczeństwem coraz bardziej obwieszonym gadżetami i aplikacjami a coraz mniej aktywnym fizycznie.
Żyjemy w czasach, w których doskonałe aplikacje mogą nam pomóc poprawiać wyniki, dzielić się z innymi, współzawodniczyć a nawet biegając pomagać innym. Jeżeli chcemy z bieganiem pozostać na dłużej przyjrzyjmy się jednak głębiej swojej motywacji i odpowiedzmy sobie szczerze – dlaczego biegam?
Zobacz nasz film, gdzie amatorzy i profesjonaliści odpowiadają na to pytania: link
Źródła:
2.URL//http://www.magazynbieganie.pl/stoper-pulsometr-gps-historia-zegarka-sportowego/
3.URL//https://www.medicalnewsbulletin.com/technology-physical-activity-levels-students/
4.URL//https://www.ajconline.org/article/S0002-9149(16)31586-7/pdf
6.URL//https://www.the-pool.com/health/health/2018/13/Lucy-Dunn-on-how-a-smartwatch-helped-her-exercise
7.URL//https://www.statista.com/topics/4393/fitness-and-activity-tracker/
8.URL//https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2095254615001003/
10. URL//https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5686415/
11. Polska adaptacja kwestionariusza motywów biegaczy do biegania, 2013 URL//http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-a740b378-5b6c-4c43-aa0b-26e5b4947719/c/RN_2012_40_118-128.pdf
