Podjęliśmy się przedstawienia Państwu tematu chorób autoimmunologicznych, który jest niezwykle obszerny i nie mniej ważny. Z tego względu podzieliliśmy ten temat na 2 części. Zapraszamy do zapoznania się z pierwszą częścią artykułu o chorobach autoimmunologicznych.
Choroby autoimmunologiczne – czym są i kogo dotyczą?
Choroby autoimmunologiczne (inaczej autoimmunizacyjne) są coraz powszechniej występującymi chorobami. Zalicza się je już do chorób cywilizacyjnych. Szacuje się, że po schorzeniach układu krążenia i chorobach nowotworowych są trzecią najczęstszą grupą chorób występującą w populacji zachodnich krajów uprzemysłowionych.
W ogólnym ujęciu o wiele częściej chorują kobiety (78-85% wszystkich zachorowań) a całość populacji ludzkiej, której dotyczą choroby autoimmunologiczne może sięgać nawet 8%.
Charakteryzują się stanem przewlekłym i jak dotąd są uznawane za nieuleczalne, jednak badacze z całego świata wciąż prowadzą kolejne badania, które pozwolą zrozumieć mechanizm powstawania tych chorób.
W przebiegu tych chorób wyróżnia się stan ostry, któremu towarzyszy stan zapalny w organizmie i nasilenie objawów danej choroby oraz stan remisji, kiedy choroba się wycisza a objawy ustępują.
Układ limfatyczny – jak działa największy obrońca naszego organizmu?
Zadaniem układu odpornościowego naszego organizmu jest obrona przed różnego rodzaju patogenami oraz zwalczanie tych, którym jednak udało się przedostać przez barierę ochronną.
Każdy człowiek, rodząc się, posiada już własny układ odpornościowy. Jest to tzw. odporność wrodzona. Jej głównym zadaniem jest blokowanie przenikania do organizmu drobnoustrojów chorobotwórczych.
Z wiekiem u każdego z nas wykształca się także odporność swoista, czyli nabyta. Wytwarza się ona poprzez kontakt z patogenem. Komórki układu limfatycznego mają zdolność do ciągłego uczenia się, zapamiętywania i rozpoznawania drobnoustrojów, dzięki czemu, przy ponownym kontakcie z patogenem, dobrze wiedzą, jak sobie z nim poradzić i mogą skutecznie zwalczyć „intruza”. To zadanie należy głównie do Limfocytów B i T – są to białe krwinki produkowane w szpiku kostnym, jednak tylko limfocyty B pozostają tam i dojrzewają. Limfocyty T rozwijają się w grasicy (stąd też pochodzi ich oznaczenie „T” od łacińskiego słowa thymus, czyli grasica).
Prawidłowo funkcjonujący układ odpornościowy potrafi niemal bezbłędnie rozpoznać „wrogie” komórki i natychmiast zaczyna je unicestwiać.
Co jednak dzieje się w przypadku, gdy praca tego układu zostanie zaburzona i organizm sam zacznie zwalczać swoje zdrowe komórki…?
Mamy wtedy do czynienia z chorobą autoimmunologiczną organizmu. Niestety do dziś, mimo wielu badań, naukowcom nie udało się ustalić, dlaczego nasz organizm podejmuje walkę ze sowimi zdrowymi komórkami. Podejrzewa się, że mogą na to mieć wpływ czynniki genetyczne, czynniki środowiskowe, dieta, długotrwały stres oraz zaburzenia mikroflory jelitowej.
Choroby autoimmunologiczne nie są uleczalne – można jedynie łagodzić ich objawy i opóźniać proces postępowania.
Podział chorób autoimmunologicznych
Choroby autoimmunologiczne możemy podzielić na dwie podgrupy:
Autoimmunologiczne choroby układowe:
Dotyczą wielu narządów oraz całych układów w organizmie. Najpowszechniejszą chorobą autoimmunologiczną układową jest toczeń rumieniowaty układowy. W przebiegu tej choroby dochodzi do zmian w obrębie skóry, nerek, układu nerwowego, wątroby a nawet układu oddechowego.
Autoimmunologiczne choroby narządowo swoiste:
Zazwyczaj zajmują jeden konkretny narząd. Przykładem mogą być choroby tarczycy, jak np choroba Hashimoto, gdzie dochodzi do atakowania komórek tarczycy.
Objawy
Z racji, że choroby autoimmunizacyjne mogą dotyczyć prawie każdego układu naszego organizmu, nie da się jednoznacznie przypisać objawów, które tym schorzeniom mogą towarzyszyć.
Do niepokojących objawów możemy zaliczyć:
- przewlekłe zmęczenie,
- zwiększona męczliwość
- gorączka lub stan podgorączkowy
- ból mięśni i stawów
- różnego rodzaju wysypki skórne
- wahania wagi niezwiązane z dietą
- zwiększone pragnienie
Najczęściej występujące choroby autoimmunologiczne
Lista chorób autoimmunologicznych jest bardzo długa. Dziś lekarze znają ponad 80 różnych rodzajów schorzeń o podłożu autoimmunologicznym.
Do najczęstszych z nich możemy zaliczyć:
- Cukrzyca typu I
- Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS)
- Toczeń rumieniowaty układowy
- Stwardnienie rozsiane (SM)
- Celiakia
- Łuszczyca
- Łuszczycowe zapalenie stawów
- Bielactwo
- Choroba Leśniowskiego-Crohna
- Choroba Hashimoto
- Choroba Gravesa-Basedowa
Jeśli zaciekawił Was ten temat zapraszamy do drugiej części artykułu: https://www.wibroterapia.com/choroby-autoimmunologiczne-co-o-nich-wiemy-cz-ii/
Źródła:
- https://fizjoterapeuty.pl/choroby/choroby-autoimmunologiczne.html
- https://www.przychodniasynexus.pl/choroby-autoimmunologiczne-rodzaje-diagnostyka/
- Schaenzler N., Breitenberger M., Choroby autoimmunologiczne pod kontrolą, Esteri, 2020
- Szczeblowska D. i wsp., Choroby autoimmunizacyjne w praktyce lekarskiej, Pediatr Med Rodz 2011, 7 (3), p. 218-222
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3270541/
