Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego a wibroterapia

Wibroterapia wpływa na poprawę jakości życia u osób z chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego. Już pojedyncza sesja wibracyjna zmniejszyła średnio o 28% natężenie bólu podczas wchodzenia na stopień, o 11% szybkość jego pokonywania  oraz o 8% szybkość chodu, u osób z chorobą zwyrodnieniową kolana.

Zwyrodnienia stawów kolanowych i statystyka

Dane zawarte w raporcie z 2011 roku pt. ”Starzejące się społeczeństwo jako wyzwanie ekonomiczne dla europejskich gospodarek”, stworzonego dla populacji polskiej wskazują, że w populacji powyżej 50 roku życia z dolegliwościami wywołanymi chorobami układu kostno- stawowego, boryka się ponad 30% kobiet i 8% mężczyzn. Najczęściej są to zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa i stawów, zwłaszcza biodrowych, kolanowych oraz osteoporoza.

Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego i komfort życia

Choroba zwyrodnieniowa stawów jest najczęściej występującą dysfunkcją stawów. Spowodowana jest degeneracją i ubytkiem chrząstki stawowej, co prowadzi do dysfunkcji stawu. Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego to najczęstsza przyczyna niepełnosprawności osób starszych, która powoduje zmniejszenie siły mięśniowej oraz osłabienie działania nerwowo-mięśniowego. Ma to negatywny wpływ na chód, w tym zmniejszona zostaje prędkość, tempo i  długość kroku. Ludzie z chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego mają trudności z wykonywaniem codziennych czynności, takich jak wstawanie z krzesła, wchodzenie po schodach, klęczenie, stanie i chodzenie.

Lepsze efekty leczenia zwyrodnienia stawu kolanowego z włączeniem wibroterapii

Stosowane leczenie ma na celu łagodzenie objawów za pomocą różnych metod. Oprócz tego stosuje się zabiegi fizykalne i zaleca aktywność fizyczną, która może pomóc w zwiększeniu siły mięśniowej i poprawie równowagi.

Niektórzy badacze sugerują, że trening wibracyjny pozytywnie wpływa na poprawę siły mięśniowej, poprawę chodu i równowagę.

Taki trening może wykazywać przewagę nad tradycyjnymi programami ćwiczeń z powodu stosunkowo niskiego oddziaływania oraz krótkiego czasu trwania sesji treningowych. Ponadto wibroterapia może zapewnić podobne skutki do treningu siłowego, ale z mniejszym obciążeniem stawów oraz poprawić wydolność nerwowo-mięśniową.

Zdrowie i ekonomia

Starzenie się społeczeństwa to naturalny i nieunikniony proces, który stał się zjawiskiem o zasięgu światowym. Według Światowej Organizacji Zdrowia to sukces cywilizacyjny, ale także ogromne wyzwanie dla systemów zabezpieczeń społecznych i ochrony zdrowia. To także problem finansowy wielu krajów. Za najstarszy „region” świata, z szybko rosnącą populacją osób powyżej 65 roku życia, uważana jest Europa. Według prognoz ONZ odsetek takich osób w Europie w 2030 r. wyniesie 23,8%, a w porównaniu z 1990 r. zwiększy się on dwukrotnie. Starzenie ma związek z pojawieniem się wieloprzyczynowych chorób lub zaburzeń, które utrudniają funkcjonowanie. Pojawiający się spadek mobilności, zwiększone ryzyko upadków, otępienie starcze i depresje powodują obniżenie jakości życia i utratę niezależności.

Badanie dotyczące wpływu wibracji na chorobę zwyrodnieniową stawu kolanowego

W badaniu mającym na celu sprawdzenie hipotezy, w jaki sposób pojedyncza sesja wibracyjna wpływa na poprawę funkcjonowania u osób z chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego,  wzięło udział 17 osób, włączonych do badań na podstawie orzeczenia lekarskiego. W celu oceny zmian mobilności zaplanowano testy:

• test wstań i idź,
• test stepu,  
• test 20-metrowego marszu.                                             

Dodatkowo badani zostali poproszeni o ocenę odczuć bólowych, za pomocą skali VAS.     

Uczestnicy badań stali na podkładce wibracyjnej. W trakcie 60 sekundowych sesji badani byli poddawani wibracjom o częstotliwości 35 Hz i 4 – 6 mm amplitudzie. W trakcie 10 minutowej wibracji badani otrzymali 10 takich sesji z 60 sekundowymi przerwami. Analiza uzyskanych wyników wykazała, że tempo wykonywania testu stepu (wchodzenie i schodzenie ze stopnia), znacząco uległa poprawie.

Krótka, pojedyncza sesja wibroterapii  skutecznie poprawiła zdolność osób z chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego do ukończenia testu stepu szybciej o 11%. Czas ukończenia testu 20-metrowego marszu poprawił się również o 8%, a zmniejszenie poziomu natężenia bólu średnio o 28% w 5 minut po wibroterapii.

Badania te potwierdzają  pozytywny wpływ terapii wibracyjnej na poprawę funkcjonowania osób z chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego, co pozytywnie wpływa na jakość życia tych osób.

Vitberg RS na ból kolan

Odpowiednie dopasowanie urządzenia do wibroterapii do anatomii Twojego ciała ma kluczowe znaczenie dla skuteczności zabiegów.

Więcej

Wibroterapia w Polsce – Vitberg RS

Pierwszym w Polsce, a prawdopodobnie także w świecie aplikatorem wibracji terapeutycznej, przeznaczonym specjalnie do terapii kolan, jest Vitberg RS Moduł Kolana. Urządzenie to umożliwia wykonanie w pełni wartościowych zabiegów wibroterapii, także w warunkach domowych.

– Jest to fragment, pochodzący  z podsumowania jednego z badań nad wibroterapią w leczeniu chorób zwyrodnieniowych stawów z 2016 r. [9]. Specjaliści stosują wibroterapię nawet u pacjentów z protezami kolana i po artroplastyce [10,11]. Poniżej znajdują się podstawowe dane, które mogą pomóc nam zidentyfikować pierwsze objawy problemów ze stawem kolanowym oraz informacje na temat wpływu wibroterapii na leczone tkanki przy chorobie zwyrodnieniowej stawu kolanowego.

Przebieg choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego (gonartrozy) 

W początkowym okresie zmian zwyrodnieniowych, pacjent nie odczuwa żadnych objawów oraz nie zauważa dysfunkcji stawu. Dopiero wraz z upływem czasu pojawiają się dostrzegalne zmiany, takie jak:

• trudności w wykonywaniu ruchów zgięcia i wyprostu kolana,
• niewielki obrzęk spowodowany wysiękiem oraz pogrubieniem błony maziowej,
• podwyższona temperatura połączona z zaczerwienieniem w okolicy stawu kolanowego (zwłaszcza po wysiłku),
• bolesność uciskowa (podczas dotyku/palpacji),
• brak chrząstki oraz mazi spowodowany ocieraniem się o siebie powierzchni stawowych doprowadza do charakteryzujących trzasków podczas wykonywania ruchów,
• zanik mięśnia czworogłowego uda,
• przykurcz mięśni w pozycji zgięcia,
• ograniczenie ruchomości stawów,
• czasami może występować poranna sztywność stawów…

W pierwszej fazie proces zwyrodnieniowy dotyczy chrząstki stawowej, co prowadzi do jej zbyt wczesnego zużycia (tzw. chondromalacji) [1]. Proces niszczenia i ubytku chrząstki stawowej, powoduje także nieprawidłowy przyrost tkanki kostnej w okolicy stawu kolanowego, co doprowadza do zniekształcenia stawów. Wraz z rozwojem zmian zwyrodnieniowych, chrząstka stawowa przestaje pełnić swoje funkcje. W wyniku utraty elastyczności staje się ona wrażliwa na wstrząsy oraz bardziej podatna na uszkodzenia. Błona maziowa ulega obrzękowi i wzmożonemu unaczynieniu, natomiast torebka stawowa ulega przerostowi, pogrubieniu, bliznowaceniu i  występuje nadwrażliwość w obrębie stawu kolanowego [2].

Zwyrodnienie stawu kolanowego karą za zbyt forsowny styl życia?

Zwyrodnienie stawów kolanowych dotyka co piątego Europejczyka. Specjaliści szacują, że tylko ok. 40 proc. zwyrodnień stawów kolanowych jest następstwem starzenia się organizmu. Pozostałe 60 proc. to skutek przeciążenia, kontuzji i urazów. Jest to cena za nasz styl życia [5].

Zwyrodnienia utrudniają codzienność.

Dane bibliograficzne wskazują,, że głębokie uszkodzenie stawu kolanowego doprowadza do ograniczonego wykonywania codziennych czynności typu : wejście lub zejście po schodach czy problemy z przemieszczaniem się, co w konsekwencji doprowadza do hipokinezji [3]. Pojawiający się w trakcie ruchu ból powoduje, iż pacjent cierpiący na gonartrozę (osteoartrozę) [4] stara się oszczędzać chorą kończynę, ograniczając swoją aktywność fizyczną, a to doprowadza do ograniczeń ruchomości oraz powstawania przykurczów [7,8].

Wibroterapia na pomoc kolanom w chorobie zwyrodnieniowej stawu kolanowego!

Nowe doniesienia naukowe wskazują, że wibroterapia stawów kolanowych zwiększa ich zakres ruchomości [6]. Zabiegi  wibroterapii przy chorobie zwyrodnieniowej stawu kolanowego, sprzyjają poszerzeniu małych naczyń krwionośnych w mięśniach poddanych terapii, które w efekcie  zwiększają przepływ krwi w tętnicach podkolanowych [12]. Dodatkowo poszerzenie naczyń krwionośnych może wpływać w sposób pośredni na lepsze ukrwienie kanałów Haversa, prowadzących z okostnej w głąb kości, dzięki czemu komórki  są lepiej zaopatrywane w substancje odżywcze [13].

Szczególne efekty wibroterapii uzyskuje się u osób cierpiących na częściowe porażenia mięśni, przykurcze spastyczne, a  poprawa lokalnego krążenia sprzyja usprawnieniu procesu regeneracji tkanek np. po zabiegach czy wypadkach [14,15].

Ilustracja  przedstawia wibroterapię kolan na Rehabilitacyjnym Aparacie Masującym  Vitberg+  z modułem Kolana.

Podsumowanie

Celem wibroterapii stawu kolanowego jest przede wszystkim spowodowanie rozluźnienia  i zwiększenia ruchomości. Dodatkowo terapia ta poprawia lokalne krążenie oraz działanie przeciwbólowe, przez co, zalecana jest w rehabilitacji: zwyrodnień stawu kolanowego, zaburzeniach czynności ruchowej – wewnętrznych uszkodzeniach stawu kolanowego (szczególnie uszkodzenia łąkotek), przykurczach, zesztywnieniach i niestabilności okołostawowej. Wibroterapię można stosować w ramach profilaktyki, zanim pojawią się pierwsze oznaki schorzenia, jak i wtedy, gdy borykamy się już z poważniejszymi problemami.

Źródła :

[1] Chondromalacja (2018, 31 stycznia). Pozyskano z :L: https://pl.wikipedia.org/wiki/Chondromalacja.

[2] Dega, W. (2006). Ortopedia i rehabilitacja. Warszawa: PZWL. 290. LINK

[3] Adamczyk, G., Antolak, Ł., Skrok, T., Śmigielski, R. (2001). Wczesne wyniki leczenia ubytków chrząstki stawowej stawu kolanowego za pomocą autogennych przeszczepów chrzęstno-kostnych sposobem OATS [ dostęp 31 stycznia 2018]. LINK

[4] URL https://pl.wikipedia.org/wiki/Choroba_zwyrodnieniowa_staw%C3%B3w [dostęp 31 stycznia 2018]

[5] Górecki, A., (2016). Uszkodzenia stawu kolanowego. Warszawa: PZWL.INK

[6] Opara, J.A., Mehlich, K., Gieremek, K., et al. (2010). Masaż wibracyjny dla wspomagania treningu sportowego i fizjoterapii. Fizjoterapia. 18: 61–6. LINK

[7] Belk, J.W., Kraeutler, M.J., Carver, T.J., McCarty, E.C.(2018). Knee Osteoarthritis After Anterior Cruciate Ligament Reconstruction With Bone-Patellar Tendon-Bone Versus Hamstring Tendon Autograft: A Systematic Review of Randomized Controlled Trials, Arthroscopydoi: 10.1016/j.arthro.2017.11.032. LINK   

[8] Lisee,C., Slater, L,, Hertel, J., Hart J.M. (2018)Effect of Sex and Level of Activity on Lower Extremity Strength, Functional Performance and Limb Symmetry, J Sport Rehabil. 24:1-26. doi: 10.1123/jsr.2017-0132. LINK   

[9] Pamukoff, D., et al. (2016). Whole-Body and Local Muscle Vibration Immediately Improve Quadriceps Function in Individuals With Anterior Cruciate Ligament Reconstruction. w: Archives of Physical Medicine and Rehabilitation. LINK

[10] Tankisheva, E., Bogaerts, A,. Boonen, S. et al. (2015). Effects of a Six-Month Local Vibration Training on Bone Density, Muscle Strength, Muscle Mass, and Physical Performance in Postmenopausal Women. ournal of Strength and Conditioning Research 29.9.: 2613–2622. LINK

[11] Johnson, A.W. (2010). Whole-body vibration strengthening compared to traditional strengthening during physical therapy in individuals with total knee arthroplasty. Physiother Theory Pract. 26.4: 215–25. doi: 10.3109/09593980902967196. LINK

[12] Kerschan-Schindl, K., Grampp, S., Henk, C. et al. (2001). Whole-body vibration exercise leads to alterations in muscle blood volume. Clinical Physiology.21: 377–82. LINK

[13] Rutkowska-Kucharska, A. Jagusz,  A. (2003). Project of physical fitness program and the wholesomeness parameters of woman in 45-55 years old. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska 58.210: 45–9. LINK

[14] Seo, H.G., Oh, B.M., Leigh, J.H. et al. (2016).  Effect of Focal Muscle Vibration on Calf Muscle Spasticity: A Proof-of-Concept Study. PM R 8.11: 1083–9. doi: 10.1016/j.pmrj.2016.03.004. LINK

[15] Baloy, R.K., Ogston, J. (2016). Effects of vibration training on muscle recovery and exercise induced soreness: a systemic review. Movement, Health & Exercise. 5.2: 41–9. LINK

[16]Informacja o sytuacji osób starszych na podstawie badań Głównego Urzędu Statystycznego Warszawa (2016) https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/6002/1/1/1/informacja_o_sytuacji_osob_starszych.pdf

Źródła:

1. ”Starzejące się społeczeństwo jako wyzwanie ekonomiczne dla europejskich gospodarek”, Raport Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej i Komitetu Farmaceutycznego przy Amerykańskiej Izbie Handlowej w Polsce, 2011
2. Salmon J, Rope, J.Tillman M.Does acute whole-body vibration training Improve the physical performance of people With knee osteoarthritis? Journal of Strength and Conditioning Research 2012 26(11)/2983–2989
3. Gajewski T, Woźnica I, Młynarska M, Ćwikła S, Strzemecka J, Iwona Bojar I. Wybrane aspekty jakości życia osób ze zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa i stawów. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2013, Tom 19, Nr 3, 362–369