Mimo że współczesna medycyna oferuje nam szereg nowatorskich terapii, możliwości leczenia bólu w wielu krajach, w tym w Polsce, są wciąż mocno ograniczone. Europejska Karta Praw Pacjenta postuluje, że każdy człowiek, niezależnie od stadium choroby, nie powinien bez powodu doświadczać bólu i cierpienia, jednak rządy ją odrzuciły. O istnieniu tego dokumentu nie wie też większość lekarzy, co skutkuje utrudnionym dostępem pacjentów do środków uśmierzających przewlekły ból. Gdzie zatem możemy szukać pomocy?

Szpital szpitalowi nie równy

Nie każdy szpital w Polsce oferuje pacjentom łatwy dostęp do środków przeciwbólowych. Ze względu na panującą narkofobię i kontrowersje wokół leków na bazie opioidów, w wielu placówkach możemy mieć problem z dostępem do środków, które mają za zadanie ulżyć w cierpieniu. W powijakach jest wciąż profesjonalna diagnostyka bólu. W celu upewnienia się, że otrzymamy odpowiednią opiekę i dostęp do środków przeciwbólowych, powinniśmy wybrać ośrodek mający certyfikat „Szpital bez bólu”. Przyznają go specjaliści z Polskiego Towarzystwa Badania Bólu, Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii, a także chirurdzy i ortopedzi. Personel pracujący w tego typu placówkach ma odpowiednie kwalifikacje, które gwarantują profesjonalne zdiagnozowanie bólu i szeroką wiedzę z zakresu metod jego uśmierzania. Aktualizowana na bieżąco lista szpitali wyróżnionych certyfikatem jest dostępna na stronie internetowej: www.szpitalbezbolu.pl. Obecnie liczba tego typu ośrodków w całej Polsce wynosi 249. Biorąc pod uwagę, że całkowita liczba szpitali w naszym kraju wynosi niemal 1,5 tys., lista placówek z certyfikatem jest wciąż bardzo krótka. [2] Oczywiście, nawet jeśli trafimy do szpitala nieposiadającego wyróżnienia nadanego przez Polskie Towarzystwa Badania Bólu, mamy prawo prosić lekarza o zastrzyki i tabletki przeciwbólowe. Nikt nam jednak nie zagwarantuje, że taką pomoc otrzymamy.

W oczekiwaniu na wizytę w poradni

W ramach NFZ możemy skorzystać z poradni leczenia bólu. Aby się do niej dostać, potrzebujemy skierowania, np. od lekarza rodzinnego. Bieżąca lista poradni znajduje się na stronie NFZ w zakładce „Gdzie się leczyć”. W samej Warszawie obecnie funkcjonuje 17 placówek tego rodzaju. Należy jednak wziąć pod uwagę dość długi czas oczekiwania na pierwszą wizytę. [1]

Pomoc w hospicjum

Pomocy pacjenci mogą szukać również w poradniach medycyny paliatywnej (jest ich w Polsce obecnie ok. 140) albo w ośrodkach medycyny paliatywnej (tzw. hospicjach). W tego rodzaju placówkach pracują z reguły lekarze, którzy mają duże doświadczenie w niesieniu pomocy w cierpieniu. Aby dostać się do tego rodzaju placówki możemy zwrócić się do konsultantów wojewódzkich. Kontakt do nich znajdziemy na stronie internetowej www.medycynapaliatywna.pl .

Pacjencie, pamiętaj o swoich prawach

Poszukując ośrodka, w którym możemy pozyskać pomoc w przypadku przewlekłych dolegliwości bólowych, powinniśmy pamiętać o tym, że w Karcie Praw Pacjenta znajduje się zapis o poszanowaniu godności chorego, z którą wiąże się również prawo do leczenia bólu.

1. URL: www.nfz.gov.pl [dostęp: 2018-02-23]
2. URL: www.szpitalbezbolu.pl [dostęp: 2018-02-23]
3. Weller S (2010): Plecy bez bólu, Świat Książki, Warszawa.