Muzyka podczas terapii dzieci niesłyszących - wydaje się, że to niezbyt trafiony pomysł. A jednak badania wskazują inaczej. Zastosowanie ćwiczeń z muzyką, w której jednocześnie wzmocniono wibracjami wysokie tony, wykazało pozytywny wpływ na koordynację u badanych dzieci.
Niedosłuch u dzieci a koordynacja w badaniach.
Takie zaskakujące badanie przeprowadzono na pięcio i szóstoklasistach w szkole podstawowej dla dzieci z upośledzeniem słuchu. Prowadzono z nimi zajęcia rytmiczno-ruchowe, za pomocą słuchawek wibracyjnych, w celu podniesienia zdolności koordynacyjnych. Dodatkowo w celu wzmocnienia odczuć wibracyjnych, zastosowano generator wysokich tonów, który drgał w rytm muzyki. Drgania poszerzały wrażenia słuchowe i tzw. słyszenie kostne.
Przeprowadzono także test zdolności motorycznych. Wyniki badań podkreślały pozytywny wpływ zastosowanej techniki terapeutycznej na zdolności koordynacyjne, co jest bardzo obiecujące w kontekście problemów indywidualnych i społecznych jakie generuje niedosłuch.
Ograniczenia spowodowane upośledzeniem słuchu
Brak słuchu lub jego upośledzenie wpływa na rozwój dziecka, powodując ograniczenia psychiczne, społeczne, fizyczne i emocjonalne. Brak bodźców dźwiękowych z otoczenia, powoduje zmiany w zachowaniu psychoruchowym, ograniczenie w nawiązywaniu kontaktów interpersonalnych i zachwianie procesów psychicznych.
Do zaburzeń, które najczęściej współwystępują z głuchotą, należy Syndrom Deficytu Uwagi (ADS), objawiający się impulsywnością, niską odpornością na bodźce rozpraszające, wzmożoną aktywnością lub nadmiarem energii oraz problemami z koncentracją uwagi. Brak działań terapeutycznych powoduje zahamowanie nie tylko rozwoju fizycznego, ale przede wszystkim rozwoju w obszarze podstawowych zdolności poznawczych, jak: czytanie, pisanie, rozumienie informacji i myślenie wyobrażeniowe. Badania prowadzona z dziećmi z uszkodzonym słuchem wykazały trudności z wykonaniem zadań, sprawdzających poziom koordynacyjnych zdolności motorycznych, takich jak: równowaga, szybkość reakcji, czucie kinestetyczne, dostosowanie ruchów.
Niedosłuch u dzieci: Co szóste dziecko Polsce ma problemy ze słuchem
Niedosłuch u dzieci i opóźniony rozwój
Wskutek uszkodzeń zmysłu słuchu, doświadczenia ruchowe dzieci niesłyszących są często ograniczone. Dzieci te są opóźnione w rozwoju ruchowym o około 2 lata w porównaniu do zdrowych rówieśników. Dlatego tak ważne jest podejmowanie działań, zachęcających do aktywności ruchowej, co wpływa pozytywnie na funkcjonowanie tych osób. W terapii można wykorzystać zmysły, kompensujące brak słuchu tj. wzroku, dotyku czy czucia położenia własnego ciała.
Słyszenie dzięki wibracjom – dowiedź się więcej na temat vitberg.com
Dzięki badaniom naukowym dostrzeżono możliwość wykorzystania wibracji, w celu odbioru takich wrażeń dźwiękowych, jak rytm i muzyka. Dzięki tzw. czuciu kostnemu można przekazywać wibrację wywoływane przez muzykę. Szczególnie wrażliwe na takie bodźce są okolice twarzy, czaszki i dłonie. Dzięki wibracjom, powstającym w muzyce osoby niesłyszące lub słabosłyszące mogą odczuwać dźwięk iw różnych częściach ciała. Zaobserwowano, iż wzmocnienie muzyki dodatkowymi wibracjami aktywuje u ludzi głuchoniemych część kory mózgowej odpowiedzialnej za słyszenie.
Dzieci z uszkodzonym słuchem lepiej naśladują wyuczone ruchy oraz poprawiają wyniki testów motorycznych, gdy podczas ćwiczeń zastosuje się muzykę, w której wzmocniono wysokie tony i której wibracje odczuwalne są w poszczególnych częściach ciała. Nie bez znaczenia jest wpływ muzyki i wibracji na komponent emocjonalny. Źródło pozytywnych emocji w postaci muzyki stymuluje rozwój motoryczny, wywołujące pozytywne nastawienie do ruchu. Takie podejście w procesie nauczania powoduje zdecydowanie wyższą ocenę własnych możliwości, a także zwiększa motywację i mobilizuje nastawienie do realizowanego zadania ruchowego.
Wibracje pomagają rozwijać koordynację ruchową u osób z upośledzonym słuchem
Czytaj też o relacji pomiędzy wibracją a dźwiękiem: link
Na podstawie:
1.Borowiec J. Możliwość zastosowania muzyki i wibracji w celu poprawy koordynacyjnych zdolności motorycznych dzieci z uszkodzonym słuchem. Raport z badań wstępnych. Fizjoterapia 2011, 19, 2, 28-42; link
