Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaliczyła otyłość do epidemii naszych czasów. Wyniki badań opublikowanych na stronach WHO potwierdzają, że w 2016 r. 39% dorosłych w wieku 18 lat i starszych (39% mężczyzn i 40% kobiet) miało nadwagę. W 2016 r. około 13% światowej populacji dorosłych (11% mężczyzn i 15% kobiet) było otyłych.
Częstość występowania otyłości na świecie potroiła się w latach 1975-2016 [1]. Podobnie, jak w innych krajach również w Polsce obserwuje się wzrost liczby osób, u których występuje nadwaga i otyłość. Z badań przeprowadzonych w Polsce (NATPOL) okazało się, iż nadwagę posiada 34% dorosłych (39% mężczyzn i 29% kobiet), a otyłość 19% dorosłych (19% mężczyzn i 19% kobiet) [2]. Nie dziwi więc, że „co na odchudzanie?” to pytanie, które zadajemy sobie coraz cześciej.
Nadwaga i otyłość to problem wielu Polaków
Ostatnie dziesięciolecia postępu technicznego doprowadziły do ograniczenia aktywności fizycznej człowieka, do minimum. Aktywność ruchowa coraz większej liczby ludności ogranicza się do krótkiego przejścia do pracy lub samochodu. Sedenteryjny tryb życia jest powodem wielu chorób, związanych z długotrwałym siedzeniem. Zaburzony bilans energetyczny spowodowany niewłaściwym odżywianiem się i zbyt małą ilością aktywności fizycznej, doprowadza do powstawania chorób metabolicznych, w tym cukrzycy, dny moczanowej, osteoporozy oraz chorób układu krążenia.Podstawową ich przyczyną jest nadwaga i otyłość.
Co na odchudzanie – jak skutecznie pozbyć się nadwagi i otyłości ?
Wszyscy znamy metody walki z nadwagą i otyłością. Właściwa (zdrowa) dieta plus aktywność ruchowa są kluczem do sukcesu. Jednak nie należy zapominać, że nie ma gotowego szablonu postępowania, a tylko indywidualnie dobrana dieta, połączona z ćwiczeniami dostosowanymi do możliwości i upodobań ćwiczącego, pozwoli uzyskać najlepszy efekt. Ten sposób postępowania powoduje pożądane zmiany w budowie ciała – zmniejszenie ilości tkanki tłuszczowej, wzrost siły mięśniowej oraz zwiększenie wydolności organizmu. Zmiany w strukturze ciała pociągają za sobą pozytywne zmiany dla zdrowia, potwierdzone wynikami takich badań, jak: poziom glukozy we krwi czy profil lipidowy.
Trening wibracyjny wspomaga redukcję masy ciała
Ostatnio coraz bardziej popularny w walce z nadwagą i otyłością, staje się trening wibracyjny całego ciała WBV (whole body vibraton). Jest to przydatne narzędzie w stymulacji włókien mięśniowych, które powoduje wzrost siły mięśniowej. Ponadto wykorzystuje się go jako wspomaganie tradycyjnych metod treningowych (trening aerobowy, siłowy, w celu poprawy składu ciała – spadku ilości tkanki tłuszczowej i wzrostu masy mięśniowej.
Badanie opublikowane w 2007 r. przez Rubin i współpracowników, podkreśla rolę treningu wibracyjnego w leczeniu otyłości oraz jej następstw. W ciągu 15 tygodni prowadzono codzienny trening wibracyjny o wysokiej częstotliwości, na szczurach. Po zakończonym badaniu okazało się, iż rozwój tkanki tłuszczowej został zahamowany o 27%, a zawartość trójglicerydów w wątrobie zmniejszyła się o 39% [3]. W badaniach ludzi z wykorzystaniem treningu wibracyjnego, zaobserwowano podobne efekty. Spadek masy ciała, zmniejszenie BMI (Body Mass Index) i obwodu talii, zaobserwowano w grupie kobiet po menopauzie [4]. Podobne wyniki uzyskano w badaniach młodych kobiet, u których po dwutygodniowym treningu wibracyjnym, zauważono istotny spadek BMI oraz obwodów brzucha i uda. Efekty takie uzyskano bez stosowania innych metod treningowych [5].
Należy podkreślić, że stosowanie metod treningu wibracyjnego jest szczególnie przydatne w pracy z osobami otyłymi, u których występuje ograniczona ruchomość i wydolność organizmu, spowodowana zbyt dużą masą ciała. Potwierdzają to badania przeprowadzone na kobietach w średnim wieku, u których wskaźnik BMI był większy niż 30. Okazało się, że długotrwały trening wibracyjny całego ciała stosowany w połączeniu ze zmniejszeniem spożycia kalorii, jest tak samo skuteczny, jak połączenie diety z ćwiczeniami aerobowymi, w celu redukcji masy tkanki tłuszczowej [6]. Podobne osiągnięcia zaobserwowano u kobiet w wieku 60-70 lat po 6 miesięcznym treningu wibracyjnym. Dodatkowo zauważono 15% wzrost siły izometrycznej prostowników stawu kolanowego [7].
Niebezpieczna otyłość brzuszna
Otyłość brzuszna to problem nie tylko estetyczny, ale i zdrowotny. Powstaje gdy tkanka tłuszczowa (trzewna) gromadzi się na brzuchu i w jego wnętrzu, pomiędzy narządami. Otyłość ta jest ściśle powiązana z uwalnianiem cytokin prozapalnych, wywołujących przewlekły stan zapalny w organizmie, w efekcie czego, zaburzona zostaje równowaga zdrowotna organizmu. Coraz więcej dowodów potwierdza rolę tkanki tłuszczowej, jako narządu endokrynnego, wpływającego na działanie poszczególnych hormonów. Otyłość brzuszna związana jest z ryzykiem wystąpienia cukrzycy, nadciśnienia tętniczego czy zespołu metabolicznego. Pierwszy stopień otyłości brzusznej rozpoznaje się, gdy obwód pasa wynosi co najmniej 94 cm u mężczyzny i 80 cm u kobiety, a drugi stopień występuje od 102 cm u mężczyzny i 88 u kobiety
Podstawową niefarmakologiczną metodą walki z tymi objawami, jest aktywność fizyczna oraz zmiana sposobu żywienia. Należy jednak pamiętać, iż istnieje coraz więcej dowodów naukowych, że pomocny w walce z otyłością trzewną jest trening wibracyjny [4,5,8].
Trening wibracyjny powinien być propagowany jako ważne uzupełnienie treningu, prowadzonego tradycyjnymi metodami poprzez ćwiczenia ruchowe, wspomagając proces obniżenia masy ciała dzięki redukcji tkanki tłuszczowej, zwłaszcza u osób otyłych, u których wskaźnik BMI jest większy niż 30.
Źródła:
- URL: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs311/en/ [dostęp 27.02.2018]
- Zdrojewski T, Babińska Z, Bandosz P. Związek nadwagi i otyłości z podwyższonymi wartościami ciśnienia tętniczego w badaniach reprezentacyjnych grup dorosłych Polaków w 1997 i 2002 roku (NATPOL II, NATPOL III). Med. Metab. 2002, 6, 32 (suppl.)
- Rubin CT, Capilla E, Luu YK, Busa B, Crawford H, Nolan DJ.et al. Adipogenesis is inhibited by brief, daily exposure to high frequency, extremely low-magnitude mechanical signals. Proc Natl Acad Sci USA 2007; 104 (45): 17879-84 LINK
- Song G-E, Kim K, Lee D-J, Joo N-S. Whole body vibration effects on body composition in the postmenopausal Korean obese women: pilot study. Korean J Fam Med 2011; 32 (7): 399-405. LINK
- Szczepanowska E., Jarska K., Chudecka M., Sieńko E. Application of a Vibraplate to shape body mass components in regular exercises. Papers on Anthropology XVI, 2007, pp. 257–265
- Sang-seok Nam, Sub Sunoo, Hun-young Park, Hwang-woon Moon. The effects of long-term whole-body vibration and aerobic exercise on body composition and bone mineral density in obese middle-aged women. J Exerc Nutrition Biochem. 2016;20 (2):019-027 LINK
- Verschueren SM., Roelants M., Delecluse C., Swinnen S., Vanderschueren D., Boonen S. Effect of 6-month whole body vibration training on hip density, muscle strength, and postural control in postmenopausal women: a randomized controlled pilot study. J Bone Miner Res. 2004;19:352–9. LINK
- Milanese Ch., Piscitelli F., Grazia Zenti M., Moghetti P., Sandri M., Zancanaro C. Ten-week Whole-body Vibration Training Improves Body Composition and Muscle Strength in Obese Women. International Journal of Medical Sciences. 2013; 10(3):307-311 LINK
